Folklor może mieć współczesną twarz? Obciach czy powód do dumy?
Czy folklor i tradycja mogą mieć współczesną twarz? Czy da się połączyć przeszłość z teraźniejszością, albo jeszcze dalej z przyszłością. Organizatorzy Międzynarodowych Małopolskich Spotkań z Folklorem przekonują, że tak...
Dzieje się tak zazwyczaj gdy szeroko rozumiany folklor zyskuje miłośników wśród młodego pokolenia, którzy w świeży i niekonwencjonalny sposób oceniają to, co pozostawiła nam spuścizna kultury ludowej. Jedną z prób potraktowania folkloru z nowoczesnego punktu widzenia podejmują organizatorzy II edycji Międzynarodowych Małopolskich Spotkań z Folklorem 2015.
Myślenice, a także inne miasta Małopolski takie jak Miechów, Sucha Beskidzka czy Wolbrom stają się areną ciekawego kulturowego doświadczenia z udziałem bardzo różnych form folkloru z całego świata, które świadomie łączy się z formami nowoczesnymi.
- Jeszcze kilka lat temu folklor był tym obszarem działalności artystycznej, który częściej deprecjonowano, aniżeli wpisywano do mainstreamu. Dziś jest inaczej. Lepiej. Wysublimowana anatomia folkloru, pozwala na łączenie sztuki współczesnego performansu z twórczością ludową i to stało się podstawą naszego Festiwalu - wyjaśnia Piotr Szewczyk, pomysłodawca i dyrektor Festiwalu.
Układanka folkloru
Sama impreza, to złożona z wielu elementów układanka. Z jednej strony bardzo tradycyjni wykonawcy - w tym roku Zespół Brú Na Bóinne z tańcem Irlandzkim z drugiej Mishermayl LGS Troupe z Pakistanu z programem zbliżonym do tego co oglądamy w produkcjach Bollywood. Wszystko to okraszone polskimi wykonawcami sceny folkowej m.in. Caci Vorba, Orkiestra św. Mikołaja, Sokół Orkiestra czy bardzo młodego projektu muzycznego Vorbire Maestra.
- Chcemy eksperymentować, szukać inspiracji w folklorze, ale nie chcemy przekraczać cienkiej granicy między kiczem, karykaturą a zaklętym w muzyce i tańcu ludowym pięknem. Dlatego bardzo starannie zapraszamy te zespoły, które z folklorem eksperymentują - wyjaśnia Tomasz Pawlak, dyrektor muzyczny Festiwalu.
Prób łączenia tradycji z nowoczesnością będzie więcej. Pierwszym takim podejściem będzie fragment koncertu inaugurującego Festiwal w dniu 3 lipca 2015 roku na Rynku w Myślenicach. Etiudę taneczną z udziałem tancerzy współczesnych i grup z Pakistanu i Indonezji przygotuje wybitny tancerz i choreograf (współpracował m.in. z You Can Dance) Andrzej Starowicz. Taneczna podróż w czasie przyniesie wiele ciekawych spotkań z muzyką i tańcem - nie koniecznie tradycyjnym.
Festiwal w internecie
Jak podkreśla Katarzyna Maria Zaczek z komitetu organizacyjnego impreza musi mieć swoje odbicie w sieci. Stąd inicjatywa powołania internetowej telewizji festiwalowej, współpraca z popularnymi blogerami life-stylowymi, obecność na youtubie, facebooku, twitterze i wielu innych.
- Bardzo często na maila lub w wiadomościach prywatnych na facebooka dostajemy informacje o tym, że robimy dobrą "robotę". Wydaję mi się, że trafiamy do różnych środowisk. Są to zarówno osoby starsze jak i młodsze. Pozwalamy się wypromować tancerzom, muzykom a nawet zespołom całkowicie za darmo - mówi Mateusz Robert Zawada, założyciel jednego z najbardziej popularnych w Polsce profili folkowych Dance folk is my life
Jak cię widzą tak cię piszą
Motywy ludowe, nie tylko polskie ale także z innych części świata królują w modzie od wielu sezonów. Dzieje się tak dlatego, że kultura ludowa daje nam zasadniczo nieograniczone możliwości łączenia wzorów, motywów, kolorów, fasonów, itp. Podczas Międzynarodowych Małopolskich Spotkań z Folklorem także i ten element łączenia ma znaczenie.
Projekty koszulek, toreb, smyczy i innych atrybutów wypływają wprost z inspiracji folklorem. Ciekawe połączenia realizuje młode małżeństwo, które stworzyło rozpoznawalną już markę odzieżową "Pijani Folklorem".
- To jest taka zabawa formą, treścią i wzornictwem - folklor uzupełniony o elementy popkultury. To sprawia, że młodzi ludzie chętnie identyfikują się w ten sposób z kulturą regionalną - wyjaśnia Natalia Nowacka, doktorantka Krakowskiej ASP.
Czy ludzie to przyjmują?
Wraz z transformacjami ustrojowymi czy gospodarczymi społeczeństwo polskie staje się bardziej krytyczne wobec tego co oferuje szeroko pojęte środowisko artystycznej. Tak samo jest z folklorem, choć nie wolno naruszać jego autentyczności, to wręcz wskazane jest eksperymentowanie na różnych płaszczyznach, tak by z kultury ludowej wyciągać różne znaczenia - te na płaszczyźnie artystycznej (np. wzornictwo, muzyka), jak i społecznej (tolerancja, współpraca, patriotyzm).
- Według mnie ogromny wpływ na ludowe inspiracje mają znani muzycy. Mowa tutaj o m.in o Cleo, Enej, Zakopower i innych, którzy śpiewają piosenki nawiązujące gdzieniegdzie do Folkloru. Uważam, że wszystkie osoby, który działają na rzecz folkloru mają wpływ na to jak zmienia się jego postrzeganie w dniu dzisiejszym, również Dance Folk is my life. Przynajmniej taką mam nadzieję - kończy Mateusz Robert Zawada.