Kultura

Tradycyjna choinka

Tradycyjna choinka
Choinka to najczęściej dziś spotykana, choć historycznie najmłodsza ozdoba domów w czasie Bożego Narodzenia

Przywędrowała do Polski na przełomie XVIII i XIX wieku wraz z niemieckimi protestantami. Zwyczaj ustawiania ustrojonego drzewka wigilijnego znano w Niemczech już w XV wieku. W Polsce choinka przyjęła się początkowo w miastach, pod strzechy trafiła dopiero w latach 20. XX wieku, ale i tak nie była częstym gościem na wsi. Bardziej popularne były w zależności od regionu - podłaźniki, podłaźniczki, połaźniki, wiechy, jutki czy rajskie lub boże drzewka. Był to rozwidlony czubek świerku, sosny, lub np. obręcz druciana lub łubiana owinięta zielonymi gałązkami. Wierzono, że miały one przynosić ludziom dobrobyt, szczęście, urodzaj, zdrowie, chronić przed złem i urokami.

Dziś wielką uwagę przywiązujemy do stylu i urody świątecznych świecidełek. Dekorowana z roku na rok choinka coraz bardziej wymyślnymi, sztucznymi ozdobami wyparła z większości domów tradycyjne, staropolskie ozdoby. Dawniej wybierano tylko takie, które miały swoje znaczenie magiczne.

Jabłka, orzechy, światełka - ich pojawienie się na świątecznym drzewku zawsze miało głębszy sens. Gwiazdę betlejemską umieszczano na szczycie choinki nie tylko na pamiątkę tej, która prowadziła Mędrców. Także po to, by wszyscy bliscy znaleźli drogę do domu.

Na gałązkach wieszano czerwone jabłka, które miały zapewnić urodę i zdrowie, orzechy zawinięte w sreberka, by dały siłę i dobrobyt, łańcuchy - chodziło o wzmocnienie rodzinnych więzi oraz dzwoneczki, by dodały życiu radości. Zapalano świece lub lampki, aby chroniły dom przed ciemnościami i złem oraz wieszano anioły z oleodrukowymi główkami, prosząc o ich opiekę nad członkami rodziny.

Nie mogło zabraknąć własnoręcznie robionych papierowych cacek, takich jak: koszyczki, jeżyki, pawie oczka, mikołaje z wydmuszek oraz ozdób ze słomy i wypiekanych ciastek.

Gwiazdy i światy z opłatków to z kolei wyłącznie polskie ozdoby, nieznane poza naszym krajem. Zawieszano je pod sufitem, nad stołem wigilijnym lub na podłaźniczkach i na choinkach. Miały one nie tylko chronić ludzi i ich dobytek od wszelkiego zła, lecz również zapewnić szczęście i dobrobyt w nadchodzącym roku.

12 grudnia w salach Muzeum Regionalnego „Dom Grecki” w Myślenicach odbyła się VII edycja Powiatowego Konkursu Potraw Regionalnych zorganizowana pod hasłem „Choinka przy wigilijnym stole”. Każda z gmin wchodzących w skład powiatu myślenickiego przygotowała stół z tradycyjnymi potrawami wigilijnymi oraz drzewko ubrane tradycyjnymi ozdobami.

Gminy były reprezentowane przez Koła Gospodyń Wiejskich z Trzemeśni, Biertowic, Rudnika gm. Dobczyce, Czechówki, Wierzbanowej, Pcimia, Krzczonowa, Czasławia oraz Zespół Regionalny Zagórzanie z Lubnia.

Przepiękne tradycyjne choinki, biorące udział w konkursie, którego organizatorami byli: Starostwo Powiatowe w Myślenicach, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Myślenicach oraz myślenickie Muzeum Regionalne, można oglądać w salach "Domu Greckiego" jeszcze do Świąt Bożego Narodzenia.

Powiązane tematy

Grupy kolędnicze jeszcze żyją
Kultura 6

Grupy kolędnicze jeszcze żyją

Jak się można było przekonać w dniu św. Szczepana po Górnym Przedmieściu w Myślenicach chodziła po domostwach porządnych gospodarzy zorganizowana grupa kolędnicza

Komentarze

Zobacz więcej