Jak gospodarze gmin potraktowali wniosek o przekazanie danych wyborców Poczcie Polskiej?

Organizacja wyborów prezydenckich 2020 to obok pandemii i skutków jakie wywoła w gospodarce trzeci najczęściej podejmowany w debacie publicznej temat.

Wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast w całym kraju otrzymali e-mail z wnioskiem o "przekazanie spisów wyborców Poczcie Polskiej”. To wzbudziło rozmaite reakcje u samorządowców w całym kraju, jak do tematu podeszli gospodarze w naszym regionie?

Pandemia, kondycja gospodarki i wybory to trzy najgorętsze tematy debaty politycznej ostatnich tygodni. W związku z organizacją tych ostatnich z końcem kwietnia wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast w całym kraju otrzymali e-mail z wnioskiem o "przekazanie spisów wyborców Poczcie Polskiej S.A. celem przeprowadzenia wyborów korespondencyjnych".

Zgodnie ze specustawą autorstwa PiS wybory prezydenckie w 2020 r. mają zostać przeprowadzone w drodze głosowania korespondencyjnego. Ustawa ta obecnie jest w Senacie. Marszałek Tomasz Grodzki (KO) zapowiedział, że Senat wykorzysta w pełni przysługujące mu 30 dni na pracę nad ustawą. Termin ten upływa 6 maja.

Od czwartku 23 kwietnia 2020 na pocztę elektroniczną samorządów w całej Polsce przychodzi mail dotyczący przekazania spisów wyborców Poczcie Polskiej. Poczta potrzebuje ich, by w roli operatora przeprowadzić 10 maja wybory korespondencyjne, ale jak zwraca uwagę wielu samorządowców na terenie kraju; wspomniane rejestry zawierają dane wrażliwe, m.in. numery PESEL, nazwiska i adresy.

To spowodowało różne reakcje u samorządowców. Część z nich odmawia przekazania danych, niektórzy złożyli zawiadomienie do prokuratury w sprawie próby ich wyłudzenia twierdząc, że nie ma do tego podstaw prawnych, a jeszcze inni przekonują, że to ich obowiązek.

Wystąpienia wideo, komunikaty lub milczenie

W powiecie myślenickim jako pierwszy w tej sprawie (27 kwietnia) głos zabrał burmistrz Myślenic Jarosław Szlachetka (PiS). Na jego oficjalnym kanale w serwisie youtube opublikował swoje wystąpienie wideo w którym zapewnia, że „Nie ma problemów, aby taki rejestr przygotować, a co ważniejsze nie widzę podstaw prawnych do tego aby tak jak inni samorządowcy utrudniać przygotowanie i przeprowadzenie wyborów prezydenckich. Nie będę przykładać się do dezintegracji i osłabienia Polski”.

Tymczasem jak donoszą ogólnopolskie media kilka dni wcześniej, bo 22 kwietnia Departament Zarządzania Systemami Ministerstwa Cyfryzacji miał wydać dane z bazy PESEL Poczcie Polskiej. Resort w swoim komunikacie informuje, że zwrócił się o "przekazanie oświadczenia o usunięciu danych i ich wszystkich kopii" po wykorzystaniu ich do przeprowadzenia głosowania.

Pytania o interpretacje tej sytuacji oraz decyzję jaka zapadnie w pozostałych gminach powiatu myślenickiego, zapytaliśmy ich gospodarzy. Od 27 kwietnia głos w tej sprawie zabrało 6 z nich.

Jako pierwszy odpowiedział nam wójt gminy Raciechowice: - W dniu wczorajszym czyli 27 kwietnia wydałem pisemne polecenie przygotowania spisu wyborców i przekazania go Poczcie Polskiej. W dniu 28 kwietnia zadanie zostało wykonane. Uzasadnienie prześlę w późniejszym czasie – informuje Wacław Żarski. 

- W tym momencie analizuję jeszcze przepisy prawne – we wtorek 28 kwietnia informował burmistrz Dobczyc Tomasz Suś.

Sekretarz gminy Lubień Krzysztof Łabuz poinformował nas, że gmina otrzymała wniosek od Poczty Polskiej, który został poddany analizie prawnej.

Gmina Pcim również otrzymała taki wniosek, a gmina postanowiła przekazać dane. - Udostępnienie danych Poczcie Polskiej S.A w mojej ocenie jest postępowaniem zgodnym z przepisami. W związku z tym przekazałem dane, o które wnioskowała Poczta Polska S.A. Zależy mi na sprawnej organizacji wyborów oraz umożliwienia wyborcom Gminy Pcim oddania głosu w zbliżających się wyborach Prezydenta RP, stąd też taka decyzja -wyjaśnia Piotr Hajduk, wójt Gminy Pcim.

Wójt gminy Tokarnia Marek Kluska poinformował, że zgodnie z decyzją Wojewody Małopolskiego dane wyborców zostały przekazane Poczcie Polskiej w dniu 28 kwietnia.

Wójt gminy Siepraw przyznaje, że wniosek wzbudził wśród urzędników wątpliwości natury prawnej, jednak po otrzymaniu pisma od wojewody, zdecydował się przekazać spisy wyborców. - W dniu 28 kwietnia przekazaliśmy Poczcie Polskiej skompresowane i zabezpieczone hasłem spisy wyborców. Pomimo wątpliwości natury prawnej, jakie budził wniosek Poczty Polskiej, po otrzymaniu pisma od wojewody w dniu 27 kwietnia, zdecydowałem się przekazać spisy. Wojewoda pełni nadzór prawny nad gminami, a w ww. piśmie stwierdził, że " (...) operator pocztowy (Poczta Polska) jest uprawniony do pozyskania od organów jednostek samorządu terytorialnego danych osobowych (...)" oraz następnie stwierdził, że "(...) przekazanie Poczcie Polskiej żądanych danych jest obowiązkiem prawnym samorządów". Nie bez znaczenia był również fakt, że sporządzanie i aktualizowanie spisu wyborców jest zadaniem zleconym gminom przez Wojewodę z zakresu administracji rządowej – wyjaśnia Tadeusz Pitala.

11 maja 2020

W poniedziałek 11 maja burmistrz Sułkowic Artur Grabczyk odpowiedział na nasze pytania. Potwierdza otrzymanie wniosku dotyczącego przekazania danych oraz zamiar przekazania ich przez gminę.

- Opierając się na art. 99 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia, w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SAES-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz . 695), decyzji Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 2020 r. dotyczącej podjęcia przez Pocztę Polską S.A. czynności niezbędnych do przygotowania przeprowadzenia wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. oraz piśmie Wojewody Małopolskiego (znak WN-II.4100.229.2020 z dnia 27 kwietnia 2020) podjąłem decyzję o udostępnieniu Poczcie Polskiej danych ze spisu wyborców - wyjaśnia Artur Grabczyk burmistrz miasta i gminy Sułkowice.

Wójt gminy Wiśniowa nie informuje o decyzji jaką podjął w sprawie przekazania danych, ani nie wyraża opinii w tej kwestii.