logo-web9
Kultura

"Tradycje muzyczne górali kliszczackich" to druga najlepsza praca naukowa w Polsce. Jej autorką jest Gabriela Gacek

Pochodząca ze Skomielnej Białej dr Gabriela Gacek na co dzień pracuje na Uniwersytecie Opolskim. Jej praca doktorska obroniona w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie otrzymała drugą nagrodę w konkursie "Korzenie i skrzydła"

Uroczyste wręczenie nagród w ramach konkursu na najlepszą pracę magisterską i doktorską na temat kultury i dziedzictwa obszarów wiejskich w Polsce "Korzenie i skrzydła" odbyło się w gmachu Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa w Warszawie.

Konkurs organizowany był po raz pierwszy, a do oceny jury trafiły 23 prace magisterskie i 13 doktorskich. Jedna z nagrodzonych dotyczyła muzyki Kliszczaków. Jej autorką jest pochodząca ze Skomielnej Białej Gabriela Gacek. 

Swoje badania prowadziła od 2010 do 2017 roku. Wynika z nich m.in., że w powiecie myślenickim tożsamość kliszczacka jest najsilniejsza. Interesowała się zasięgiem „obszaru kliszczackiego” i „muzyki kliszczackiej”. Dokonała opisu i analizy wielu źródeł historycznych – pisanych oraz fonograficznych – dokumentujących pieśń tradycyjną (muzykę i tekst słowny) oraz repertuar instrumentalny i taneczny górali kliszczackich.

Przeprowadziła badania terenowe - wywiady z wieloma współczesnymi śpiewakami, muzykantami, członkami zespołów ludowych i innymi osobami z tego regionu zaangażowanymi w ruch regionalny. Reprezentowali oni różne pokolenia, a także sposób i poziom edukacji muzycznej.

[gallery ids="121234|121235|121236|121237|121238|121239" captions="Portret górala z kliszczackiej wsi Pcim, w zniszczonej odzieży codziennej Autor nieznany. Zakład fotograficzny Stefanii i Adama Janowskich w Myślenicach. |Grupa mężczyzn w Pcimiu, Kliszczacy / fot. Frankowski Eugeniusz.|Grupa kobiet w Pcimiu, Kliszczanki /fot. Frankowski Eugeniusz.|Portret młodego mężczyzny w stroju miejskim i w ludowym serdaku, na malowanym tle z kliszczackiej wsi Stróża koło Myślenic. Zakład fotograficzny Stefanii i Adama Janowskich w Myślenicach.|Portret mężczyzny z kliszczackiej wsi Pcim, w zniszczonej kurtce typu baja. Zakład fotograficzny Stefanii i Adama Janowskich w Myślenicach.|Rodzina górali z kliszczackiej wsi Krzczonów, prezentująca etapy obróbki lnu Autor nieznany - autor / autorka, Płatkowski Jan Szczęsny." authors="Foto z archiwum MEK - Kliszczacy w ich zbiorach|Foto z archiwum MEK - Kliszczacy w ich zbiorach|Foto z archiwum MEK - Kliszczacy w ich zbiorach|Foto z archiwum MEK - Kliszczacy w ich zbiorach|Foto z archiwum MEK - Kliszczacy w ich zbiorach|Foto z archiwum MEK - Kliszczacy w ich zbiorach" ]

Ze streszczenia rozprawy doktorskiej "Tradycje muzyczne górali kliszczackich": Górale kliszczaccy to grupa etnograficzna górali polskich, omówiona szerzej po raz pierwszy w literaturze w połowie XIX w. przez Wincentego Pola. Jej nazwa wywodzi się od kroju spodni męskiego stroju ludowego. Pierwsza, ważna monografia tej grupy została opublikowana dopiero w 2015 r., chociaż niektóre badania etnograficzne na obszarze zamieszkiwanym przez Kliszczaków (mniej więcej pomiędzy Myślenicami, Rabką-Zdrój i Zembrzycami w województwie małopolskim) przeprowadzali o wiele wcześniej różni uczeni. Byli wśród nich np. Seweryn Udziela, Julian Talko-Hryncewicz, Tadeusz Seweryn, Roman Reinfuss. Dotąd jednak nie napisano monograficznej pracy naukowej poświęconej wyłącznie muzyce ludowej Kliszczaków. Moją intencją było zmienić tę sytuację.

Konkurs „Korzenie i skrzydła” był skierowany do osób, które obroniły prace magisterskie i doktorskie związane z różnymi dyscyplinami naukowymi z obszaru nauk humanistycznych, społecznych i nauk o sztuce, tematycznie ściśle odnoszące się do tradycji i współczesności szeroko pojętej kultury wsi i dziedzictwa obszarów wiejskich, w tym – do kultury i dziedzictwa kulturowego miast o tradycjach rolniczych.

Jego celem było upowszechnienie wyników oryginalnych badań naukowych poświęconych kulturze i dziedzictwu obszarów wiejskich, wesprzeć młodych naukowców i ich promotorów oraz zachęcić ich do kontynuacji badań w tym zakresie. Na konkurs wpłynęły zgłoszenia 23 prac magisterskich i 13 doktorskich.

Zobacz więcej
Czytaj komentarze!